Teelt, snoei en verzorging van fruitbomen, druiven, kleinfruit, noten en bijzondere fruitsoorten. Bijzondere tomaten. Volgtip: www.fruitabc.be

dinsdag 29 september 2015

Plantplannen voor een boomgaard?

Afbeelding 01: planten in het driehoeksverband.
Afbeelding 02: enthoogte. 1. Hoogstam met ca 2 m stamlengte, 2. Halfstam met ca 1,30 m stamlengte 3. Laagstam met 50 (60) cm stamlengte.

Aandachtspunten bij uw plantplannen:
- Laat de grond ontleden zodat u de zuurheidsgraad en de voedingstoestand kent.
- Controleer de bodemvochtigheid. Is de grond op sommige plaatsen niet te nat?
- Hoogstam of laagstambomen planten? Hoogstam- en halfstambomen worden meestal 8 tot 10 meter van elkaar geplant terwijl laagstamfruitbomen op ca 2 meter van elkaar geplant wordt.
- Laagstam appelbomen hebben meestal een levensduur van 12 tot 15 jaar. Hoogstam fruitbomen worden 60 tot 100 jaar oud kunnen worden.
- Rijen van laagstambomen worden bij voorkeur in de richting noord-zuid geplant.

- Probeer meerdere fruitsoorten en fruitrassen bij elkaar (in rijen) te planten en kies (ziektetolerante) rassen uit die elkaar goed bestuiven.
- Plant de hoogste bomen aan de noordzijde van het perceel. Van de fruitsoorten worden perenbomen en walnoten het hoogste.
- Indien het plaatselijk wat natter is, dan moet je hiermee rekening houden. Peren- en kweepeerbomen verdragen iets nattere grond. Kersen-, pruimen- en appelbomen hebben een voorkeur voor drogere grond.
- Peren bewaren meestal minder goed dan appels, dus kan je beter niet te veel perenbomen planten.
- Probeer bij appel- en perenbomen een zomerras te combineren met een herfstras en met enkele winterrassen (bewaarappels en bewaarperen).

- Breng in oktober een bezoek aan appel- en perenproefdagen (of een tentoonstelling van appels & peren) zodat je ook kan kiezen op smaak.
- Probeer enkel ziektetolerante rassen uit te kiezen.
- De meeste fruitsoorten hebben een voorkeur voor een zonnige standplaats. Veel schaduw is nadelig voor de productiviteit en voor de smaak.
- Probeer bij voorkeur te planten in november en december. De hergroei is meestal beter dan bij het planten in het voorjaar.
- In een smalblijvende (compacte) fruithaag kan u ook minitrees (kolombomen) gebruiken.
- Kies bij voorkeur niet voor rassen die je een gans jaar in de winkel kan kopen, er is veel meer variatie mogelijk!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM APPELBOMEN en PERENBOMEN:
Tips bij het planten en verzorgen van appelbomen.
Tips bij het planten en verzorgen van perenbomen.
Optimale plantafstanden voor fruitbomen.
Plukken van bewaarappels.
Plukken van zomerappels (juli)
Plukken van herfstperen.
Plukken van bewaarperen.
Optimaal bewaren van appels en peren.
Fruitsoorten voor natte gronden.
Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: planten appelbomen, planten perenbomen, Malus domestica, Pyrus communis, fruit boomgaard, fruitboomgaard, appelbomen, fruitbomen, perenbomen

maandag 28 september 2015

Herfststekken nemen van kruisbessen.

Kruisbessen passen goed in grote en kleine tuinen. Je kan er ook een fruithaag van maken ipv een gewone haag.
De planten zijn tamelijk gemakkelijk te vermeerderen d.m.v. stekken, mits je op enkele eenvoudige punten let.

Foto 01: Hielstek bij kruisbessen.

Foto 02: Winterstekken van kruisbessen op zwarte plastiek uitgeplant.

Foto 03: Rode kruisbessen (Ribes uva-crispa)

Foto 04: Herfststekken van kwee. Snij een plastieken fles in twee stukken en doe onderaan handvochtige stekgrond. Steek hierin enkele stekken steken. Plaats het afgesneden bovendeel op het onderste en plaats de zgn "stekfles" voor een raam gericht op het oosten of westen.
Afhankelijk van de temperatuur en de lichthoeveelheid kan u wortels na 1 tot 2 maanden verwachten.

STEKTIJDSTIP.
Bij de snoei van kruisbessen (Ribes uva-crispa) wordt ruim de helft van het aanwezige hout verwijderd. Uit het snoeihout kan u vele stekken knippen. Zie weblink "Snoeien en planten van kruisbessen"
Het stekken van kruisbessen kan in augustus - september ofwel in november gebeuren. Doordat de nachttemperatuur nu nog hoog is kan de beworteling reeds na 1 maand plaats vinden.

TIPS BIJ HET STEKKEN.
- Bij voorkeur worden er hielstekken/ voetstekken genomen, omdat de beworteling hier veel beter is dan bij gewone stekken.
Goede hielstekken zijn ca 30 cm lang, hebben onderaan een voetje van meerjarig hout en worden bovenaan boven een knop afgeknipt.
- Gebruik voor de gewone stekken zeer stevige, lange houtachtige, eenjarige twijgen De steklengte is ca 30 cm. Bovenaan wordt de stek net boven een knop afgeknipt.
- De stekken wortelen meestal gemakkelijk. Eventuele aanwezige bladeren worden best verwijderd, daar ze later toch afvallen.
- Deze herfststekken kunnen rechtstreeks in potten met stekgrond gestoken worden. Steek telkens een drietal stekken in één pot en druk aan de stekbasis goed aan.
- Bewortelingshormonen of groeistoffen (Rhizopon) zijn meestal niet nodig.

Ook onderstammen van pruimen (St.Julien A), kersen (Colt) en peren (kwee - Cydonia oblonga) kan u nu vermeerderen door stekken. (Foto 04 stekken van Kwee)
Zie ook stekkalender fruitsoorten voor het stekken van andere fruitsoorten.
Meer lezen over het vermeerderen van kruisbessen (afleggen, stekken, enten)

PLANTEN VAN KRUISBESSEN.
Kruisbessen in pot kan u nu reeds planten. (September)
Planten zonder pot (naakte wortel) kan u planten vanaf november tot maart. Vroeg planten geeft de beste hergroei.
Kies bij het planten voor nieuwe ziektetolerante rassen. De oude rassen zijn meestal vatbaar voor Amerikaanse meeldauw.
Zie ook weblink "snoeien en planten van kruisbessen".

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KRUISBESSEN:
Kruisbessen oogsten in juni-juli
Kruisbessen vermeerderen door winterstekken.
Planttips van meeldauwvrije kruisbessen (Ribes uva-crispa).
Snoeikalender voor fruitbomen, kleinfruit en andere fruitsoorten.
Groente- en Fruit Encyclopedie met plant- en snoeitips voor kruisbessen. Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder.
Op zandgronden zijn kruisbessen gevoelig voor kaliumtekort, waarbij zelfs bladval kan optreden.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: herfststek kruisbes, kruisbessen stekken, Ribes uva-crispa, stekelbessen stekken, vermeerderen van kruisbes, planten vermeerderen, kruisbessen vermeerderen, fruit stekken

zondag 27 september 2015

Indian Summer bij uw fruitsoorten!

Door het koele & droge voorjaar (2015) zijn de meeste bomen en struiken later beginnen groeien, waardoor de herfstverkleuring (en bladval) ook later kan zijn.

Foto 01: Vitis vinifera 'Esther' - Zeer vroeg rijpende druif 'Esther' voor openluchtteelt. Opvallende rode bladkleur vanaf einde augustus.

Foto 02: Amelanchier lamarckii - krentenboompje

Foto 03: Aronia - appelbes

Foto 04: Malus domestica 'Niedzwetskyana' - eetappel met bloedrood vruchtvlees (Rijk aan gezonde anti-oxidanten)

Foto 05: Siermalus - sierappel

Foto 06: Prunus PLUOT - Kruising van een Japanse pruim en een abrikoos

Foto 07: Ribes rubrum 'Rovada' - rode trosbes, rode aalbes (Jeneverbes)

Foto 08: Rubus fruticosus 'Chester Thornless' - Doornloze braambes

Foto 09: Rubus idaeus 'Polka' - herfstframboos

Foto 10: Vitis vinifera 'Katharina' - eetdruif, tafeldruif met roze blos (Rijptijd in 2013 vermoedelijk begin oktober)

De "Indian Summer", een goudgele nazomer is voor velen het mooiste seizoen. Een aangename periode om nog even weg te dromen.
De fruittuin geeft de overgang van zomer naar herfst goed weer: sommige fruitsoorten staan beladen met kleurrijke bessen, terwijl andere met een opvallende herfstkleur pronken.
Kleurrijke bessen zijn o.a. laatrijpende rode bessen, braambessen, rode herfstframbozen, zwarte vlierbessen, druiven en laatrijpende blauwe bessen ('Elliott').
Zwaar beladen takken van sierappels zijn eveneens zeer aantrekkelijk.

RODE HERFSTKLEUR.
Een opvallende rode herfstkleur hebben de meeste blauwe druiven, appelbes (Aronia), krentenboompje (Amelanchier l.) en blauwe bessen.

GELE HERFSTKLEUR.
Fruitsoorten met een gele herfstkleur zijn o.a. frambozen, hazelaars, kiwi's, kiwibessen en perzik. De meeste groengele druiven hebben een gele bladkleur in de herfst. (Ook de blauwe druif Muscat Bleu heeft een gele verkleuring in de herfst)

VRUCHTVLEES MET BLOEDRODE KLEUR. (Roodvlezige rassen).
Peer: 'Bloedpeer Sanguinolle', 'Flambouw' en 'Karmozijn de Sonnaville'.
Roodvlezige appels: Dries, Maypole (kolomboom), Niedwetskyana, Redlane (kolomboom), Red Devil, Red Love, Rosette, (Sterappel) en Weirouge. Appelsap van deze rassen heeft een opvallende rode kleur.
Roodvlezige perzik: Weinbergperzik, Sanguine de Savoie, ...
Roodvlezige pruimen: June Blood (syn. Kaapse). Ook de Pluots (kruising van abrikozen en Japanse pruimen) zijn erg kleurrijk en hebben rood-paars lekker vruchtvlees.
Vruchten met een rode kleur zijn rijk aan anthocyanen, welke een goede invloed hebben op onze gezondheid.
Walnoten/okkernoten met rode kern: 'Rubra', 'Rode Donau', 'Red Seal', 'Aufhauser Baden’ 'Rubis', ...

NUTTIGE WEBLINKS
Roodvlezige appelrassen zijn gezond!
Fruit ABC: teelt en verzorging van alle fruitsoorten.
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder).

Kiwibessen kunnen een vroegtijdige bladvergeling hebben, waarna de bladeren afvallen. (Bladval tgv spintaantasting en/of onregelmatige, slechte watervoorziening). De kiwibes 'Ken's Red' heeft een opvallend rode schilkleur en bevat meer droge stof dan andere rassen.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen.
Eén keer per maand tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Labels: bloedrode appel, herfstkleur fruit, herfstkleuren fruit, indian summer, niedzwetzkyana, pluot, fruit met herfstkleur, roodvlezige vruchten

zaterdag 26 september 2015

Druiventrosrupsen - vruchtbladrollers in druiventrossen.

Op dit moment (einde september 2015) zijn er nog steeds eetrijpe druiven bij Eugeen, Hecker, Muscat Bleu en Nelly. Bij sommige rassen zijn er in de trossen enkele beschadigde bessen aanwezig.

Foto 01: larve (rups) van een trosrups in een druiventros van 'Hecker'.


Foto 02: larve en beschadigde druiventros. 1) Beschadigde bes 2) larve (rups)


Foto 03: cyclus van de druiventrosrups - vruchtbladroller bij druiven
KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

Een nieuw (schadelijk) insect is de Aziatische fruitvlieg (syn. Suzuki-fruitvlieg). Deze is erg schadelijk voor (dunschillige) druiven, kleinfruit en pruimen.
De aangetaste bessen vertonen kleine gaatjes en gaan snel rotten. In de aangetaste bessen zitten talrijke eitjes die voor een grotere verspreiding kunnen zorgen.
Afvalresten van druiven (en kleinfruit) kan u best aan de kippen geven of in een put van minstens 50 cm diepte begraven. Na de oogst kan je kippen laten scharrelen onder uw druiven om valfruit en onkruid op te ruimen.
Tip: http://www.fruitpluktuin.nl/fruit/Weblog/aziatische-fruitvlieg

BESCHADIGER.
Vruchtbladrollers, druiventrosrups (wormstekigheid): Clysia (Cochylis) ambiguella, Lobesia (Polychrosis) botrana en Eudemis (Eulia).
Franse benamingen: Cochylis et Eudemis of "Vers de la vigne".
Duitse benamingen: Einbindiger Traubenwickler (Heuwurm, Sauerwurm) en Bekreutzter Traubenwickler
Engelse benaming: Grapevine moth
Deze twee vruchtbladrollers ontwikkelen twee of soms drie generaties per jaar. De eerste generatie rupsen beschadigen de bloemtrossen, de tweede (en derde) generatie leven verscholen tussen de vruchttrossen en vreten aan de bessen.

SYMPTOMEN.
De (druiven)bessen worden samengesponnen en uitgevreten, waardoor meestal vruchtrot (Botrytis) volgt.
De trosrupsen maken vanaf einde juni tot bij de oogst kleine gaatjes in de bessen.
Elke vrouwelijke nachtvlinder kan vanaf april tot juli 80 - 100 eitjes leggen. Eerst worden bloemtrossen beschadigd en later de druiventrossen.

PREVENTIE.
Verwijder na de oogst alle losse schors, bladeren en verdroogde trossen. De nymfen (cocons) zitten meestal onder losse schorsdelen.
De volwassen (nacht)vlinders leggen in de lente en zomer hun eitjes af. In kassen/serres kan er gaas voor de ramen en openstaande deuren gedaan worden zodat ze niet binnen kunnen.
Schade is ook te voorkomen door de druiventrossen tijdig (begin juli) in gaaszakjes te steken.
Ultraviolette lampen zouden ook bruikbaar zijn om deze kleine nachtvlinders te lokken.
Vooral verwaarloosde kassen/serres met druiven zijn een belangrijke bron van infectie. Verwijder druivelaars uit verwaarloosde serres/kassen!
Bij druivenrassen met loshangende bessen (losse trossen) is er minder schade dan bij gesloten trossen. Loshangende trossen hebben o.a. 'Muscat Bleu', 'Nelly' en 'Katharina'.
Bij de druiventrossen met vaste, gesloten trossen zoals Eugeen, Hecker is er meer schade.
Met een kleine schaar (dunschaar) kan je de beschadigde en/of beschimmelde bessen uit de trossen knippen terwijl de trossen blijven hangen.

BESTRIJDING.
Biologische producten op basis van Bacillius thuringiensis zouden een goed resultaat geven, maar enkel beroepsfruittelers kunnen dit product nog aankopen.
Probeer wekelijks de druiventrossen te controleren op aantasting van trosrupsen, oorwormenvreterij en schimmelaantasting. Met een fijne schaar kan je voorzichtig de beschadigde bessen verwijderen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZIEKTEN EN PLAGEN OP DRUIVEN - VITIS VINIFERA.
Echte meeldauw of witziekte (Oidium) op druiven voorkomen.
Lamsteligheid en verdroogde bessen.
Valse meeldauw op druivenbladeren bij regenweer.
Ziekten en plagen bij openluchtdruiven.
Ziekten en plagen (overzichtstabel).
Groente- en Fruit Encyclopedie met info over teelt en verzorging van tafeldruiven en wijndruiven.
Behalve trosrupsen kunnen ook oorwormen, vogels en wespen de druiven beschadigen.
In de trossen kunnen ook onderaan enkele zure, verrimpelde bessen t.g.v. lamsteligheid voorkomen. Knip deze bessen eveneens uit de trossen. (Zie weblink lamsteligheid)

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: druiventrosrups, vruchtbladroller druiven, druiventros vruchtbladroller, Eudemis druiven, Cochylis ambiquella, rupsen druiventros, Vitis vinifera

vrijdag 25 september 2015

Kweeperen tijdig plukken om te verwerken!

De oogst van de kweeperen is dit jaar (2015) ongeveer 10 dagen later dan vorig jaar.
Als de meeste vruchten afvallen of bij het plukken gemakkelijk loskomen zijn ze plukrijp.

Onrijpe vruchten zijn nog geelgroen en sterk behaard. De beharing verminderd bij de rijping.


Neem de vruchten voorzichtig vast met de volle hand en breng ze omhoog. Een plukrijpe vrucht komt gemakkelijk los. De vruchtsteel is meestal zeer kort of zelfs ontbrekend.


Eén boom of grote struik kan een grote kist met goudgele kweevruchten opleveren!


Kweepeer 'Lescovacka'


Er zijn meerdere kweerassen te bekomen bij sommige kwekers.


Doorgesneden vruchten verkleuren snel lichtbruin.


Abnormale inwendige bruinverkleuring door een te late pluk.

PLUKTIJD VAN KWEEPEREN.
Naargelang de cultuurvariëteit (cv), worden kweevruchten geplukt tussen 15 (20) september en begin (half) oktober. Bij een "vroeg seizoen" is het mogelijk dat ze reeds vanaf half september moeten geplukt worden.
Dit jaar is de pluk van kweeperen enkele dagen later dan vorig jaar. Op zandgronden en warme standplaatsen zijn de vruchten vroeger plukrijp.
Indien de kweevruchten te laat worden geplukt dan is er meer gevaar voor afvallen, beschadigen en schimmelen van de vruchten. Ook kan er een bruinverkleuring van het vruchtvlees voorkomen.
Probeer de vruchten zo vlug mogelijk te verwerken, want ze bewaren niet lang.

HOE WEET U DAT DE VRUCHTEN PLUKRIJP ZIJN?
- De vruchten zijn mooi geel.
- De vruchten krijgen een opvallende en aangename geur.
- De vruchten hebben bijna geen (donzige) beharing meer.
- De vruchten komen gemakkelijk los als u ze met de hand omhoog brengt. Zodra er enkele afvallen weet u ook dat ze gemakkelijk loskomen.
- De pittenkleur is bruin.

NUTTIGE WEBLINKS IVM KWEE EN KWEEPEREN.
Plukken van kweeperen en kweeappels - Cydonia oblonga.
Japanse sierkwee - Chaenomeles.
Ook de vruchten van de Japanse sierkwee of dwergkwee - Chaenomeles species zijn zeer geschikt om te plukken en samen met kweeperen te verwerken. Sommigen gebruiken het sap van de sierkwee als vervangmiddel voor citroensap.
Recepten voor kweeperen (jam, confituur, pasta, koekjes, ...).

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: Cydonia oblonga, kwee, kwee peer, kweeappel, kweepeer, plukken kwee, kweeperen plukken, Cydonia kwee plukken, kweeappels, kweeperen pluk

woensdag 23 september 2015

Zelfgekweekte appels en peren optimaal bewaren.

Om vruchten zo lang mogelijk te bewaren moeten ze iets onrijp geplukt worden. Eetrijpe vruchten zijn maar een korte tijd te bewaren.
Zomer- en herfstrassen kan u maar kort (1 tot 2 maand) bewaren.
Winterrassen (bewaarappels, bewaarperen) kunnen op een koele plaats lang bewaard worden, mits ze intact (onbeschadigd) zijn en iets onrijp geplukt worden. Een bewaring van 2 tot 4 (6) maanden is soms mogelijk.

Foto 01: Pyrus communis 'Doyenné du Comice' - Koninginnepeer
Peren worden 0,5 tot 3 maanden bewaard afhankelijk van de bewaaromstandigheden.


Foto 02: Malus domestica 'Président van Dievoet'
Bewaarappels worden meestal na 1,5 tot 4 maanden gebruikt.

Foto 03: M
alus domestica 'Court-Pendu' (op de Tuindagen van Beervelde)
Foto 03: Malus domestica 'Eisdens Klumpken' (syn. Sabot d'Eisden)

BEWAARTIPS VOOR WINTERAPPELS EN WINTERPEREN.
Winterappels en winterperen bewaren langer dan zomer- en herfstrassen.
Pluk de vruchten voor lange bewaring steeds iets onrijp af.
Een goede bewaarplaats heeft een hoge luchtvochtigheid, is donker en heeft een temperatuur van 2 tot 4°C. (Voor peren is 0 tot 2°C beter).
Peren kan je ook bewaren in de groentebak van de koelkast.
Een teveel aan vruchten kan verwerkt worden tot vitaminerijk vruchtensap of tot vruchtenmoes.
Breng enkel onbeschadigde en gezonde vruchten in de bewaarplaats.
Leg de allerdikste vruchten afzonderlijk, want die bewaren minder lang dan middelmatig dikke vruchten.

Controleer wekelijks de bewaarde vruchten en verwijder de slechte vruchten.
Bewaar geen pitfruit met korte bewaarduur in de buurt van fruit met lange bewaarduur. Rijpend fruit geeft ethyleen (rijpingsgas) af, waardoor ook de afrijping van (langer bewarende) appels en peren versneld wordt.
Bewaar geen zomer- of herfstappels samen met bewaarappels of bewaarperen.
Gebruik lage kistjes om de geplukte pitvruchten te bewaren.
Reinig of ontsmet die kistjes voor de pluk.
Plaats de kistjes op verschillende stapels en laat onder de onderste kist een ventilatieruimte van ca 10 -15 cm.
Meer lezen over het bewaren van appels en peren.

KENMERKEN VAN EEN GOEDE BEWAARPLAATS VOOR FRUIT.
- Koele plaats (2,5°C)
- Vorstvrij
- Goed verlucht
- Donker
- Lichtjes vochtig
- Vrij van muizen en vogels
- Vrij van sterke geuren (ajuin, prei, ...)

NUTTIGE WEBLINKS OVER APPEL- EN PERENBOMEN:
Optimaal bewaren van uw zelfgekweekte appels.
Plukken van bewaarappels (winterappels).
Plukken van bewaarperen (winterperen).
Appels en peren lang bewaren (januari).
Schurftinfectie (schimmelziekte) op appelbomen.
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van appelbomen en perenbomen.

Geplukte kweeperen zal je binnen de maand gebruiken om te verwerken.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: bewaren appels en peren, bewaren pitfruit, appels en peren bewaren, bewaren appels, bewaren peren, appels bewaren, peren bewaren.

dinsdag 22 september 2015

Plukken van bewaarappels (Malus domestica cv's).

In 2015 is de oogst van de bewaarappels 1 tot 2 weken later dan vorig jaar.
De meeste bewaarappels worden "iets onrijp" geplukt (= plukrijp), zodat ze meerdere maanden te bewaren zijn. Vruchten die "eetrijp" geplukt worden zijn niet of maar kort bewaarbaar.

Foto 1: 'Colapuis'

Foto 2: 'Otava'

Foto 3: 'Président van Dievoet'

Foto 4: 'Sterappel'

Foto 5: 'Svatava'

Foto 6: 'Winterbanana'
De meeste winter- of bewaarappels (Malus domestica) zijn nu reeds plukrijp!
In sommige winkels kan je nog appels van vorig jaar vinden. Indien u zelf enkele appelbomen in uw tuin te hebt dan kan je waarschijnlijk al één of twee maanden genieten van vers geplukte appels!

Interessante winterappels voor liefhebbersteelt met aanbevolen plukdata:
- 'Colapuis': begin tot tot midden (einde) oktober
- 'Cox's Orange Pippin': tussen 10 en 15 september
- 'Court-Pendu': rond 15 oktober
- 'Goldlane': begin/half oktober.
- 'Jacques Lebel': midden september
- 'Jonagold', 'Jonagored' en mutanten: midden september tot begin oktober.
- 'Karmijn de Sonnaville': midden september tot einde september.
- 'Otava': begin oktober
- 'Pilot': begin - midden oktober
- 'Pinova': vanaf midden september tot begin oktober
- 'Président van Dievoet': vanaf begin tot midden oktober
- 'Relinda': begin oktober
- 'Reinette de Flandres': being oktober
- 'Rode Boskoop': midden tot einde september
- 'Rubinola': midden tot einde september
- 'Schone van Boskoop' (syn. Goudreinette): midden tot einde september
- 'Sterappel' (Reinette d'Etoilee): midden tot einde september
- 'Svatava': begin tot midden oktober
- 'Topaz': einde september
- 'Winterbanana': einde september.
Door de late bloei in het voorjaar in 2015 mogen de meeste rassen later geplukt dan vorig jaar!
Meestal zijn de volgende rassen zeer lang bewaarbaar:
- 'Court-Penddu'
- 'Keiing'
- 'Keuleman'
- 'Eisdener Klumpken' en 'Gronsvelder Klumpken'
- 'Court-Pendu'
Deze vier rassen worden meestal rond midden oktober geplukt, tenzij de rijping uitzonderlijk vroeger is.
Vruchten van hoogstam en halfstam zijn langer bewaarbaar dan deze van laagstam. Te laat geplukte appels bewaren minder lang dan iets onrijp geplukte appels.
Court-Pendu, een zeer oud appelras. Te plukken rond 15 oktober.
Sterappel (Reinette Etoilee), een zeer oud en gekend appelras. Te plukken vanaf 15 tot 30 september.
Als stoofappel voor restaurants zijn 'Court-Pendu' en 'Sterappel' bijzonder geschikt. Deze twee rassen worden meestal op halfstam- en hoogstambomen gekweekt, maar zijn door sommige kenners ook als laagstambomen te kweken.

Voor korte bewaring kan er later geplukt worden. De appels zijn dan zoeter, mooier en smakelijker, maar zijn dan maar een korte tijd te bewaren.
Vroegere pluk is soms nodig omwille van plaatselijke omstandigheden: zeer lichte grond (zandgrond), droogte, wortelsnoei en oudere bomen.
Controleer of de appels gemakkelijk loskomen van de bomen. Neem een appel vast met de volle hand en breng hem omhoog. Blijft hij nog goed vasthangen dan kan je beter nog enkele dagen (weken?) wachten met de pluk. Zijn er al vele gezonde vruchten afgevallen dan zijn de appels vermoedelijk ook al plukrijp.

Winterappels pluk je voor ze volledig eetrijp zijn. Laat geplukte appels niet in de zon staan, maar bewaar ze na de pluk direct in de koelkast of op een koele plaats.
Een afdakje tegen een noordenmuur is ook geschikt om fruit te bewaren. Scherm ze af tegen vogel- en muizenvraat.
Appels die aangetast zijn door de appelmade (fruitmot) zijn vroeger rijp dan onbeschadigde appels. Ruim aangetaste appels regelmatig op en gebruik ze voor verwerking of geef ze aan de kippen.
Controleer regelmatig uw bewaarde appels en verwijder direct de slechte vruchten.
Meer lezen over de pluk van appels - Malus domestica cv's.
Meer lezen over de oogst, verzorging van appelbomen en aanbevolen rassen.

NUTTIGE WEBLINKS OVER APPEL- EN PERENBOMEN:
Optimaal bewaren van uw zelfgekweekte appels.
Plukken van herfstappels.
Appels en peren lang bewaren (januari).
Schurftinfectie (schimmelziekte) op appelbomen.
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van appelbomen en perenbomen.

In september en oktober kan u op diverse plaatsen in Nederland en België fruittentoonstellingen of fruithappenings te bezoeken. Probeer ook eens een pomologische tentoonstelling te bezoeken! Data en plaatsen kan u vinden in onze FruitABC-nieuwsbrief.
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: bewaarappel, bewaarappels, Malus domestica, plukken winterappels, winterappel, winterappels, bewaarappels, appels om te bewaren

maandag 21 september 2015

Plukken van bewaarperen (Pyrus communis cv's).


Foto 1: 'Comtesse de Paris' (Te bewaren tot februari-maart). Deze goede bewaarpeer moet zo laat mogelijk (einde oktober) geplukt worden!

Foto 2: 'Concorde' (Te bewaren tot november)

Foto 3: 'Doyenné du Comice' (Te bewaren tot november-december)

Foto 4: 'Durondeau' (Te bewaren tot november)

Foto 5: 'Josephine de Malines' (Te bewaren tot januari-februari)

Foto 6: 'Légipont' (Te bewaren tot november-december)

Foto 7: 'Saint Rémy' (Te bewaren tot januari-maart)
De meeste winter- of bewaarperen (Pyrus communis) zijn nu reeds plukrijp!
Indien u zelf enkele perenbomen in uw tuin te hebt dan kan je waarschijnlijk al één of twee maanden genieten van vers geplukte peren!

Interessante winterperen voor liefhebbersteelt met aanbevolen plukdata:
(In 2015 is de pluk 2-3 weken later dan vorig jaar)
- 'Comtesse de Paris' *: midden tot einde oktober
- 'Concorde' en 'Conference': (begin) midden tot einde september. (Een late pluk is niet te bewaren)
- 'Doyenné du Comice': midden september tot begin oktober.
- 'Durondeau': midden september
- 'Joséphine de Malines' * : midden tot einde oktober
- 'Légipont' (Charneux): midden september
- 'Saint Rémy' *: tussen 20 september en 15 oktober
In 2015 worden de meeste rassen ca twee weken later geplukt worden dan vorig jaar! Doe zelf de pluktest en controleer de pittenkleur (lichtbruin) en kijk of de vruchten gemakkelijk loskomen.

De meeste vernoemde perenrassen zijn bij liefhebbers meestal maar te bewaren tot november - december.
* = Bij liefhebbers te bewaren tot februari - maart, mits koel te bewaren en iets onrijp te plukken.
Tijdig geplukte 'Conference' is ca één jaar te bewaren in speciale koelcellen. Te laat geplukte 'Conference' is maar enkele weken bewaarbaar.
Meestal zeer goed bewaarbaar zijn: 'Comtesse de Paris', 'Beurré de Naghin', 'Jules d'Airolles' en 'Saint Rémy'.

Voor korte bewaring kan er later geplukt worden. De peren zijn dan zoeter en smakelijker, maar zijn maar kort te bewaren.
Een vroegere pluk is soms nodig omwille van plaatselijke omstandigheden: zeer lichte grond, droogte, wortelsnoei en oudere bomen.
Controleer of de peren gemakkelijk loskomen van de bomen. Neem een peer vast met de volle hand en breng hem omhoog. Blijft hij nog goed vasthangen dan kan je beter nog enkele dagen (weken?) wachten met de pluk. Zijn er al vele gezonde vruchten afgevallen dan zijn de peren vermoedelijk ook al plukrijp.

Winterperen pluk je voor ze volledig eetrijp zijn. Laat de geplukte peren niet in de zon staan, maar bewaar ze na de pluk direct in de koelkast of op een koele plaats.
Een afdakje tegen een noordenmuur is ook geschikt om fruit te bewaren. Scherm ze wel goed af tegen vogel- en muizenvraat.
Peren die aangetast zijn door een made (fruitmot) zijn iets vroeger rijp dan onbeschadigde vruchten. Ruim aangetaste vruchten regelmatig op en gebruik ze voor verwerking of geef ze aan de kippen en ganzen.
Controleer regelmatig de bewaarde vruchten en verwijder direct de slechte vruchten.
Meer lezen over het plukken van peren - Pyrus communis cv's.
Meer lezen over de oogst, verzorging en aanbevolen perenrassen - Pyrus communis cv's.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM PERENBOMEN:
Plukdata van zomer-, herfst- en winterperen.
Herfstperen plukken: Beurré Hardy, Bonne Louise, Conference, Concorde, Durondeau, Légipont.
Tips om peren optimaal (onbeschadigd) te plukken.
Groente- en Fruit Encyclopedie met uitvoerige teeltinformatie voor perenbomen.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: bewaarperen, Pyrus communis, Pyrus winter, winterperen, winter peren, bewaar peren, peren bewaren, stoofperen, winterpeer, bewaarpeer

zaterdag 19 september 2015

Walnoten/ okkernoten verzamelen en snoeien.



U kan beter geen noten afplukken, maar wacht tot ze op de grond gevallen zijn.
'Buccaneer' is één van de zeer vroege rassen welke nu reeds kan verzameld worden.
Verzamel de afgevallen noten in lage (houten) kistjes en laat ze nadrogen op een luchtige (warme) plaats.
Als het niet regent kunnen ze overdag ook drogen op een zonnig terras. Goed gedroogde noten zijn bijna een jaar bewaarbaar.
Verzamel ook de beschimmelde (zieke) noten en vernietig deze, zodat herinfectie volgend jaar voorkomen wordt.

Walnoten/okkernoten (Juglans regia) passen goed in middelgrote en grote tuinen omdat de bomen nogal groot worden.
Kies voor het aanplanten van een nieuwe boom een gezond, geënt walnotenras en plant op een lichtvochtige grond, dan kan u na 3 jaar reeds noten rapen/verzamelen.
De maanden november en december zijn de beste maanden om bomen te planten.

Walnotenzaailingen worden heel groot, zijn pas laat vruchtbaar (na 10 jaar) en zijn soms vatbaar voor vervelende schimmelziekten.
Aanbevolen walnotenrassen zijn o.a. Juglans regia 'Axel', 'Broadview', 'Buccaneer', Coenen, Drjanovski, Hansen, Nr. 16, Plovdivski, Proslavski, Rita, Rote Donaunuss (Rode Donaunoot), Saturn, Wonder von Monrepos.

Hebt u een kleine tuin, kies dan voor het ras 'Mini Multiflora nr 14', een zelfbestuivend ras dat maar 1,5 tot 2 m hoog wordt.
Een tweede optie voor kleine tuinen is 'Weshof's Dwarf' die ongeveer 3 m hoog wordt.

Beperkt snoeien doet u best in juni of in september en niet in de winter.
Sommige snoeispecialisten raden aan van walnotenbomen in Nederland enkel in de maand juni te snoeien. In die maand is er geen gevaar op bloeden (overvloedig sapverlies).
Sommigen raden aan te snoeien tot de eerste noten afvallen (ca 1/2 september). Bij het vroeg snoeien (juni, augustus) is de wondheling het beste.
Walnoten zijn rijk aan eiwitten en onverzadigde vetten; bron van vitamine B, vitamine E en foliumzuur.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM WALNOTEN - OKKERNOTEN - JUGLANS REGIA:
Blad- en vruchtschimmels op walnoten.
Bladvlekkenziekte op walnoten.
Dunschaligheid bij walnoten/okkernoten (Juglans regia).
Index overzicht noten (walnoten, hazelnoten, kastanje).
Plantenziekten en plagen bij walnoten - Juglans regia (volledig).

Recept voor walnotenjam (walnotenconfituur) en walnotenlikeur.
Tips voor walnoten te snoeien.
Walnoten of okkernoten, waar godenvoedsel. (Ecofun.be)
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van walnoten..
Ook hazelnoten kan je beter NIET afplukken, maar oprapen zodra ze uit de hulzen gevallen zijn. Hazelnoten worden grote struiken.

Het omhulsel bij walnoten/okkernoten is de bolster. In onrijpe toestand is de bolster groen en bevat veel kleurstof. Rond het eetbare deel zit een harde schaal. Walnoten zijn van normaal hoog opgroeiende, sterke bomen.

Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: Juglans regia, okkernoten, okkernoten verzamelen, snoeien van notenbomen, walnoten, walnoten rapen, okkernoten oogsten, walnoten oogsten, okkernoten plukken, walnoten plukken.

vrijdag 18 september 2015

Hazelnoten verzamelen (Corylus avellana).


Vanaf (half) september kunnen de nootjes verzameld (opgeraapt) worden.

OOGSTTIPS.
Maai het gras of de onderbegroeiing enkele dagen voor de oogst zo kort mogelijk af. Kort gras mag terplaatse blijven liggen maar het lange gras kan u beter verwijderen.
Vanaf nu kan u best tweemaal per week de afgevallen hazelnoten oprapen.
Wacht niet te lang met verzamelen want als de bladeren afvallen wordt het moeilijker om de nootjes te vinden.
Verwijder na het verzamelen van de hazelnoten de hulzen.
Leg de noten in dunne lagen in houten kistjes en zet ze op een winderige, zonnige maar droge plaats om na te drogen.
Laat de nootjes op een luchtige plaats goed nadrogen, zodat schimmelvorming voorkomen wordt.
Soms kan er veel schade voorkomen van de hazelnootboorder. Zie weblink "hazelnoten met boorgaatjes"

OORZAKEN VAN EEN SLECHTE OOGST.
- Een aantasting door de hazelnootboorder
- Een passende bestuiver ontbreekt. Plant verschillende gelijk bloeiende rassen bij elkaar.
- Te veel gesnoeid, waardoor er een sterke groei is.
- Slecht weer (regen) tijdens de bloei.
- Onvoldoende zonlicht door concurrerende beplantingen.
- Te weinig gezonde bladeren aanwezig.

PLANTTIPS VOOR HAZELAARS.
Hazelaars (Corylus avellana) zijn heel gemakkelijke struiken. Ze passen vooral in grotere tuinen.
Ze zijn bruikbaar als breed en hoog uitgroeiende afsluiting.
Hazelaars kan u ook planten in een snoepbos en houtwal. (Zie weblinks).
Door meerdere hazelnotenrassen aan te planten zal de bestuiving en vruchtzetting verbeteren. Kruisbestuiving wordt meestal aangeraden (Windbestuiver)
De aanbevolen plantafstand is 5 x 3,5 m (4 x 2.5m) (In een haag planten op 2 m). Deze afstand is o.a. afhankelijk van de grondsoort en van het ras.
Om de hoogste productie te bekomen kan u planten op een diepe, vochthoudende, luchtige grond.
Hazelaars kunnen op bijna alle gronden groeien, maar waterzieke gronden zijn af te raden.
Voorkeur voor een standplaats in de zon of halfschaduw.
Plant bij voorkeur struiken met 3-5 takken.
Aanbevolen grootvruchtige rassen: Tonda di Giffoni, Corabel, Pauetet en Emoa 1

VERMEERDEREN VAN HAZELAARS.
Hazelaars kunnen vermeerderd worden door afleggen en door enten op de boomhazelaar - Corylus colurna die geen wildopslag geeft. Het oculeren van grootvruchtige hazelaars kan in juni gebeuren.
De nootjes van geënte stambomen zijn meestal kleiner dan bij struikvormen.

STAMVORMEN VAN HAZELAARS.
Opgesnoeide hazelaar, waarbij slechts 1 stam behouden werd.
Hazelaarboom te Brogdale.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM HAZELAARS:
Hazelnoten met boorgaatjes en wormpjes tijdig opruimen.
Hazelaar en hazelnoten in diverse wereldtalen.
Kruisbestuiving bij het aanplanten van hazelaars geeft meer noten.
Verschillende soorten noten visueel herkennen (denksport).

Ziekten en plagen bij hazelaars & hazelnoten.
Ziekten en plagen bij diverse fruitsoorten.
Meer lezen over hazelnoten (index overzicht noten).
Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor hazelnoten en andere fruitsoorten

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden in uw mailbox ontvangen? Schrijf je NU in voor deze Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: bosnoot, Corylus avellana, hazelaars, hazelnootjes, hazelnoten, plantenziekten Corylus, plantenziekten hazelaar, hazelnoten rapen, snoepbos